Zbiór: Niemiecki romantyzm z przyległościami

Większy zbiór, próbujący pokazać fenomen reprodukcji fotograficznych w niemieckim społeczeństwie XIX wieku.

Część I (I-420 – P-445)

Album zawierający dwadzieścia pięć reprodukcji dzieł sztuki dawnej i XIX-wiecznej oraz rycin sentymentalnych i humorystycznych, pokazujący dość typową zawartość podobnych zbiorów.

Część II (P-4747 – P-4752)

Komplet reprodukcji kartonów do nieistniejących fresków von Kaulbacha w Neues Museum w Berlinie.

W latach 1843-1855 Friedrich August Stüler, uczeń Schinkla, na polecenie króla Fryderyka Wilhelma IV wzniósł na berlińskiej Museuminsel gmach Neues Museum, mającego przechowywać odlewy gipsowe, część kolekcji archeologicznych (starożytości egipskie i niemieckie), zbiory etnograficzne i gabinet rycin. Monumentalną klatkę schodową ozdobiły (do roku 1860) freski według kartonów rektora Akademii w Monachium, Wilhelma von Kaulbacha, wykonanych przez jego uczniów. Kaulbach zasłynął już wcześniej jako autor dekoracji monachijskich pałaców i Nowej Pinakoteki, w Berlinie zaproponował „Historię ludzkości” w sześciu wielkich obrazach, przedzielonych i okolonych dwunastoma średnimi i licznymi mniejszymi przedstawieniami (alegorie, postacie historyczne, itd.).

Freski na klatce schodowej zostały bezpowrotnie zniszczone w bombardowaniu w lutym 1945 roku (a muzeum stało w ruinie do roku 1986, kiedy władze komunistyczne rozpoczęły nieśmiałe próby odbudowy; prawdziwą rekonstrukcję przeprowadzono w latach 1997-2009 wg projektu Davida Chipperfielda). Zostały jedynie na zdjęciach – zarówno malowideł, jak i samych kartonów (lepszych ponoć od ostatecznej realizacji). Całość cyklu wypuścił już w latach 60. XIX wieku Bruckmann, tu w komplecie.

Część III (P-4753 – P-4760)
W latach 60. XIX wieku Friedrich Bruckmann zamówił dla swojego „Wydawnictwa Artystycznego i Naukowego (Verlanganstalt fuer Kunst und Wissenschaft) serię rysunków Wilhelma von Kaulbacha, przedstawiających kobiety z utworów Goethego. Fotografie wykonał Josef Albert. Seria zdobyła ogromną popularność i została wydłużona do 21 tablic, obejmujących również mocno uteatralizowane sceny z życia Goethego – wydawano ją do początków XX wieku. Sukces sprawił, że Bruckmann zamówił również analogiczne Galerie Schillera i Szekspira (acz tam Kaulbach wykonał tylko część przedstawień, resztę powierzono mniej znanym artystom). Tu prezentuję osiem ilustracji z dwóch serii poświęconych poetom romantycznym.