Adam Drozdowski, działacz I Proletariatu

Zdjęcie zapewne wykonane w Warszawie.

Adam Drozdowski, ps. Kulawy Siodlarz (ur. 1860 r, zm. 19??), rymarz, działacz I Proletariatu, członek jego Komitetu Robotniczego, był prawą ręką Marii Bohuszewiczówny, przewodniczącej Komitetu Centralnego Partii. Działał aktywnie wśród stolarzy warszawskich.

Aresztowany 14 XI 1885 na podst. donosu, że uczęszczał na zebrania Proletariatu, więziony w X pawilonie i przesłuchiwany w zw. z II sprawą Proletariatu.

Z rozkazu cara 30 IV 1887 zesłany na pobyt pod nadzorem policyjnym na Syberię Wsch. (gubernia jenisiejska) na 4 lata z zakazem osiedlania się po zakończeniu wyroku w Gub. Warszawskiej i innych miejscach o wzmocnionej ochronie. Początkowo w Krasnojarsku. W 1893 w siole Krasnoreczeńskim i wieś Kozulska (Aczinski pow. gub. Jenisiejska). Był pomocnikiem mistrza drogowego (drogowca) w Aczinsku przy remoncie szosy do Moskwy, a następnie mistrzem drogowym (drogowcem) we wsiach Pokrowskoje, Mało-Koczugskie (okr. Krasnojarski), Użur (okr. Kanski). W 1899 na jego podanie pozwolono mu na powrót do Królestwa Polskiego. Mieszkał w Łodzi, gdzie pracował jako tapicer. w 1900 zniknął z Łodzi i był poszukiwany listem gończym z 22 II 1900 r.

Tekst na rewersie napisał zapewne jego młodszy brat, Władysław Drozdowski (ur. ok. 1861). Uczył się w szkole podstawowej w Kutnie, w Warszawie pracował jako ślusarz. Mieszkał bez meldunku i podczas przeszukania u Michajłowskiego 27 V 1889r. został aresztowany i przesłuchiwany przez żandarmów w zw. ze sprawą dot. Proletariatu (sprawa Gizberta, Sikorskiego i in.) Śledztwo nie znalazło dowodów, by go oskarżyć i za wspólną zgodą ministrów sprawiedliwości i spr. wew. (8 XII 1890) jego sprawa została umorzona. Został uwolniony 5 VIII 1889. Pozostawał pod szczególnym nadzorem policji. Ponownie aresztowany 3 X 1892 i przesłuchiwany przez żandarmerię w sprawie nielegalnej drukarni Proletariatu. Uwolniony 15 X 1892 i ponownie oddany pod nadzór policji. Śledztwo udowodniło jego udział w nielegalnym kolportowaniu wydawnictw i w „kasie oporu”. Uznany przez prokuratora za jednego z bardziej pasywnych uczestników, działających pod wpływem innych. Zg. z rozkazem carskim z 9 XI 1894 skazany na 2 mieś. więzienia, a następnie na roczny jawny nadzór policji w miejscu zamieszkania poza gubernią warszawską.

(dziękuję Marcinowi Romeyce-Hurko oraz Agnieszce Pospiszil za zidentyfikowanie i kwerendę w źródłach polskich i rosyjskich)